Kategori: Wêje

mar 02

Muqedes Agirî – Nêrîna Melayê Cizîrî li wehdetu’l-wicûdê – 2

Nêrîna Melayê Cizîrî li wehdetu’l-wicûdê – 2 Di felsefeya Mela de, her eşyayek di navê Zat de xuya dibe, di derdorê heman armancê de dizivire. Lewra alem di destê neqaşekî bêhempa de hatiye neqişkirin. Stêrk, felek, şev û roj eşqa di navbera xwe re reqs dikin ji bo ku bigihejin evînê xwe yanî Zatê xwe her tim di nav tevgerekê de di der û dorê hevûdu çerx dikin. Melayê Cizîrî, rêveberê edebiyata kurdan e bi nasnameya îlmî û sofî demxeya xwe li serdemekê xistiye. Ew endamê terîqeta Neqşîbendiyê ye. Digel têkiliya wî ya neqşîbendîtiyê mirov nikare bibêje ku jiyana wî Hemûyê bibînê…

mar 01

Kamran Simo Hedilî – ’’Lehengê’’ jimara 8

’’Lehengê’’ jimara 8 Çi dema ku ez çavbirçîtî û xwestina xapandin û kuştina kurdan ji rêveberên tirk dibihîzim an di televîzyonan de dibînim. Tilîiya ”lehengê” numara 8 tê ber çavên min û kenê min tê. ”Lehengê” jimare 8. wilqasî çavbirçi ye û ji bo xapandinê ji xwe bawer e, fêhmnake ku hinên din jî hene û dibe ku neyîne xapandin. Hesabê perên ku ji xapandinê dê qezanc bike dike û berê xwe dide doktor. Lê ew tê xepandin û zerarê dibîne. Ez zêde dirêj nekim xwendevanên hêja, fermo hûn û çîroka ”lehengê” numara 8 bi hev re ne. Doktorek, di rojnaman Hemûyê bibînê…

feb 28

Muqades Agirî – Helbestvan û fîlozofê mezin Melayê Cizîrî – 1

Helbestvan û fîlozofê mezin Melayê Cizîrî – 1 Melayê Cizirî bi dîwana xwe û menzûmeyên xwe yên derveyî dîwanê mohra xwe li tarîxa edibiyata kurdî daye. Berhema herî girîng a Mela dîwana wî ye. Dîwana Mela di tarîxa edebiyata kurdî de yekemîn dîwan e ku bi awayekî muretteb û di asta dîwanên Farisî, Erebî û Tirkî yên navdar de hatiye nivîsandin. Muqades Agirî Melayê Cizîrî, ne tenê di kurdiya kurmancî de, di çarçoveya edebiyata kurdî tevî de helbestvanê herî girîng tê hesibandin. Di edebiyata kurdî de cara ewil Melayê Cizîrî, li gorî krîterên edebiyata rojhilatê, bi taybetî ya Îranê dîwaneke Hemûyê bibînê…

feb 15

Muhsin Özdemir – Şeva pisê Qeys

ŞEVA PISÊ QEYS Diyarî Ji Bo Roja Çîrokê Ya Cîhanî Di welatê me de gelek çîrok û serpêhatî hene ku bûne hafize ango vebîr ji hemû endamên civakê re.  Her wiha ev çîrok û serpêhatî ji bo wan perwerdehiya jiyanê ye jî.  Kesên ku di perwerdehiya hafizeya civakê de kêm bibin ji bo wan her tim kêmasî ye.  Nexwasim di deverê çol û pesar yên wek herêma Botanê de nikarin bêyî vê hafizê kar û barê xwe wekû tê xwestin bi rêve bibin.  Hinek demsal ji bo wan salnameya jiyanê ne.  Hinek roj û hefte jî ne wek rojên ji Hemûyê bibînê…

feb 10

Ahmet Anaç – Di romanê da mijar û naverok mafên nivîskar in, vegotin û şêwaz mafên xwendevan in

 DI ROMANÊ DA MIJAR Û NAVEROK MAFÊN NIVÎSKAR IN VEGOTIN Û ŞÊWAZ MAFÊN XWENDEVAN IN. Ez di vê gotarê da dixwazim hinek li ser mijar û naverok û vegotin û şêwaza romanê rawestim. Çawa helbestvan, çîrokbêj, feylezof, civaknas; zanist û têkildar û peywirdarên teknolojiyê, kîjan mijaran hildibijêrin, li ser kîjanê rawestin ew serbest û azad in; her wiha nivîskar jî di romanê da, ji hêla mijar û neverokê va serbestû azad in. Nivîskara/ê romanê dikare her tiştî ji xwe ra bike mijar û naveroka xwe diyar bike. Ew dikare li ser tiştekî ji rêzê jî û ew dikare li ser Hemûyê bibînê…

feb 03

Têngiz Siyabendî – Kurmanciya Ermenistanê

Kurmanciya Ermenistanê  NASANDINA DEVOKÊ Û DEVERÊ BI KURTÎ Êzdiyên ku niha li Ermenistanê  dijîn hema mirov dikare bêje ji sedî sed ziryeta êzdiyên Serhedê ne. Ji sedema bûyerên sedsala 19-an û 20-an bi taybetî ji sedema şerê Osmanî-Rûsan (1877-1878), Şerê Cîhanê yê Yekem (1914-1918) û herwiha ji sedema komkujiya ermeniyan (1915) jî ku di gel wan gelek êzdî jî canê xwe ji dest dan  hejmareke mezin a êzidiyan berbi Ermenistanê ve hatin. Ji ber vê yekê jî kurmanciya Qefqasê û kurmanciya Serhedê dişibînin hevûdu. Kurmancîaxivên Sovyeta berê ya Ermenistanê devoka xwe ya devkî ne tenê ji tunebûnê parastin lê herwiha Hemûyê bibînê…

feb 01

Muhsin Özdemir – Çîroka Sînemê

ÇÎROKA SÎNEMÊ Min dixwest serboriya çîroka Sînemê fam bikim. Tevî ku ji zaroktiya xwe ve min guhdariya strana-payîzoka Sînemê kiriye jî, min peyam û çîroka wê ji binî ve nedizanî. Min xwest ji devê mirovekî ku ew jî bi qasî min hez ji vê payîzokê dike bibihîsim û tevnekê jê re deynim ku bibe roman, efsane û wekî tomarkirî ji kelepûra kurdî re bimîne. Lê ewqasî derfet û wext û cihwarê min nebû wisa berfereh binivîsim. Min jî guhdarî birayê xwe kir wexta ku strand, tomar kir û kurteya vê serboriyê, efsaneyê nivîsand, .Mesela ”çîroka sînemê”, meseleya zelamekî mela ye. Hemûyê bibînê…