Kategori: Gotar

Hemû gotarên di malperê de di vir de xûya dikin.

jul 24

Wêje Dinyayeke Bêsînor û Hevpar e- Azad Zal

Wêje qadeke bêsînor e. Tu qalib û sînoran nas nake. Dinyaya wêjeyê dinyayeke rengîn û bê sînor e. Ji ber wê jî wêje ji gelek aliyên xwe ve gerdûnî ye. Her çi qas ji aliyê ziman û çandê ve netewetî di xwe de biderbirîne jî di bingeha xwe de û ji aliyê giyanî ve gerdûnî ye. Wêje weke madalyoneke dualî ye. Aliyek jê rengê netewetî xuya dike aliyê din jî rengê gerdûnî ye. Yan jî bi awayeke din mirov bibêje; wêje fêkiyeke bihûştî ye. Kakilê wê gerdûnî ye, derveyê wê netewî ye. Hundirê wê, nava wê bi giyana gerdûnî hûnandî Hemûyê bibînê…

jul 23

Çima Bêtifaqî 4 – Kamran Simo Hedilî

“Ez mame di hîkmeta Xwedê de Kurmanc di dewleta dinê de Aya bi çi wechî mane mehrûm? Bîlcumle ji bo çi bûne mehkûm?” Ehmedê Xanî Hizretê Xanî dipirsê ji bona çi Kurd bûne mehkûm? Heke bêyî gotinê dirêj bikim, bersiva pîrê zanîna netewî bidim, ez ê bêjim ji ber yektîya xwe çênekirin û ji azmûnên dîrokê nezanîn sûdwerbigirin, ketine bin destê dagîrkeriya herî xirab. Em li hilweşandina mîrekiyên Kurdistanê û şikestina serhildanên piştî peymana Qesra Şîrî baş binêrin, em sedemên serneketinê baştir zanibin. Li wan sedsalan gelek mîr ji hev cuda li dijî dagîrkeran rabûna serhildanê û têkçûn. Serhildana dawî, Hemûyê bibînê…

jul 23

Bo Çi Rasterast? – Heval Dilbihar

Bi hezaran sal e derbarê bûn, pêkhatin, hebûn, xwebûn û pêşketina gerdûn, cîhan, jiyan, dem, dîrok, civak û her tiştên ku bi wan ve û bi me ve têkildar in,gelek pênase, nirxandin, dahûrandin û şiroveyên piralî yên cuda hatine kirin û hê jî tên kirin; diyar e ku dê heta hetayê jî bên kirin… Bêguman her kes vê yekê li gor nêrîn, hişmendî, rêgeh, rûgeh, bergeh û asogeha xwe ya bîr, hiş, bawerî, zanîn, danehev, hest, giyan û armanc, anku ligor rastî û rasteqîniya xwe dike. Em hemû jî wisa ne. Dixwazî bi zanebûn be, dixwazî ku encama herikîna jêrhişî be, her Hemûyê bibînê…

jul 23

Mîna Qazî Xanim (1908-1998) – Jîn ARYEN

*** Wê rojê ji çar aliyên Kurdistanê û welatên cuda mêvan û pêşengên gelê kurd ji bo îlankirina komarê hatibûn û li Qada Çarçirayê kom bûbûn. Mîna Xanim piştî pêşwazîkirina mêvanan xeftaneke nîgarî girt ser milê xwe, desmala xwe ya spî jî da serê xwe û li ber şibakeyê, coş û kelecana ku ji qadê bilind dibû temaşe kir. Gel di vê roja dîrokî de tevî zar û zêç, heval û hogirên xwe li Qada Çarçirayê bi hêviyeke bêhempa û ji dil û can li benda axaftina Pêşewa Qazî Mihemed bû. Mîna Xanim herçiqas dil kiribû ku biçe qadê û Hemûyê bibînê…

jul 19

Medrese û Bandora wan a Li Ser Zimanê Kurdî – Mihemed Kurdî

Medrese peyveke erebî ye, di kurmacnî de tê wateya fêrgeh an jî perwerdegehê. Medrese yek ji wan saziyane ku bi sedan salane zimanê kurdî parastiye û gîhandiya roja îro. Di dîroka Kurdistanê de bandora medreseyan li serzimanê kurdî gelekî mezin e. Her çendê medrese ne saziyên femiyên dewletê bin jî lê ji ber ku ji bilî medreseyan perwerdehiya bi zimanê kurdî li çi saziyên din nedihat dayin vê yekê jî dihişt ku bandora medreseyan li ser civaka Kurdistanê zêde bibe. Zimanê medreseyên li Kurdistanê bi kurdî bû. Wekî hûn jî dizanin xwendin û nivîsandin zimanan bi pêş dixe. Piraniya berhemên ku li medreseyan dihatin xwendin bi erebî bûn lê belê Hemûyê bibînê…

jul 13

EDEBIYAT AN WÊJE?- Yaşar Eroglû

Têgeha ‘wêje’yê di beşeke berfireh a derdorê ziman, wêje û çanda kurdî de nayê bikaranîn û gelek wêjerist xwe ji vê têgihê dûr dixin. Reftareke ku neyê ferqkirin nîn e. Vê helwestê herî dawî di civata sohbet û îmzekirina pirtûkên niviskarekî de bala min kişand. Nivîskar bi israr heta dawiyê têgeha ‘edebiyat’ê bi kar anî. Piştî civatê ez fikirîm ku min ev pirs çima jê nepirsî. Mixabin ew mecal ji dest çû, lê min hewce dît ku dîsa jî ez vê yekê bi nivîsekê bînim zimên. Ev reftareke psikolojik e yan tiştekî din e? Lê mijara nîqaşê ye. Beşeke ne Hemûyê bibînê…

Texta cihgir
jul 13

ÇAND Û KEVNEŞOPA KURDAN-War BOTAN

Ger nirxandina giranbihabûna tiştên jiyanî bê kirin, dê di vê pîvanê de çand di rêza pêşî de cih bigire, ji ber ku hemî şaristaniyên pêk hatine bi destxistiyên mirovahiyê yên çandî pêk hatine. Her çi qas dema îro peyva çandê tê bilêvkirin jî, di serê de bîra tiştên kevin ên daringî-maddi bên hişê mirov jî, ji bo rastiyê ev pênase gelek qels dimîne. Lewma zanyarek dibêje: ‘’Di pênaseya teng de çand, pêkhatina zêna (bîr) civakî, çarçova hizirkirina wê û zimanê wê be, wekî pênaseya berfireh jî çand, bi ser van ve zêdekirina destxistiyên daringî-maddî (hemû amûrên hewcedariyan pêk tînin, tişt Hemûyê bibînê…